Oruç, bedenle yapılan bir ibadettir. Ergenlik çağına gelmiş ve akıl sağlığı yerinde olan her Müslümanın tutması şarttır. Oruç, Allah rızası için tutulur ve belirli kuralları vardır. Oruç çeşitlerinden hangisi olursa olsun (farz, vacip, nafile oruçlar gibi), oruç tutmak için önce niyet edilmelidir. Niyet etmek şöyle olur: "Niyet ettim Allah'ım senin rızan için orucumu tutmaya." Ramazan ayı dışında nafile oruçlara niyet edilmez; edilse bile Ramazan orucuna niyet etmiş gibi olur. Çünkü bize farz olan Ramazan orucunu vaktinde tutmak esastır ve aynı zamanda birkaç oruca niyet edilmez.

Ramazan ayında tuttuğumuz her gün için ayrı ayrı niyet etmeliyiz. Ramazan ayında belirli sebeplerden dolayı tutamadığımız orucu başka bir zaman tuttuğumuzda, "Niyet ettim Allah'ım senin rızan için kazaya kalmış orucumu tutmaya" diye niyet etmeliyiz. Oruca niyet etme vakti, gün batımından başlayıp ertesi gün kuşluk vaktine kadar (öğle namazı vaktinin girmesinden az önceye kadar) devam eder. Öğle vakti girdikten sonra hiçbir oruca niyet edilmez. Bir sonraki güne yani akşam vakti güneş batmadan bir sonraki gün için niyet edilmez. Niyet çok önemlidir ve kesin ifade kullanılmalıdır. Mesela "Yarın şu işim olursa oruç tutarım" şeklinde niyet olmaz. Oruç zayıflamak ya da rejim yapmak için tutulmaz; Allah'ın rızasını kazanmak için tutulur.

Oruç sahur ile başlar. Sahur, oruç tutacak kişilerin imsak vaktinden önce yedikleri yemektir. Sahur, oruca dayanma gücü verir ve sahura kalkmak müstehaptır. Peygamber Efendimiz, "Sahur yiyiniz; çünkü sahurda bereket vardır" buyurmuşlardır. İftarı erken vaktinde yapmak yani acele etmemek gerekir. Sahuru ise geç vaktinde yapmak yani sahuru geciktirmek sünnettir. Sahur vakti, gecenin en bereketli ve özel vaktidir. Bu saatte uyanık olmak gerekir çünkü duaların ve ibadetlerin makbul olduğu vakit olarak bilinir.

İmsak, bilim açısından kendini tutmak ve yasakları engellemek anlamına gelir. Yani oruç yasaklarından uzak durma demektir. İmsak vakti, tan yerinin ağarması vaktidir. Tan yerinin ağarması, yatsı namazının vaktinin çıktığı ve sabah namazının vaktinin girdiği anlamına gelir. Bu vakit aynı zamanda sahurun sona erip orucun başladığı zamandır. Orucumuzu tutup iftar vakti geldiğinde oruç yasakları sona erer. Güneşin batması ile iftar vakti başlar ve bu vakit akşam namazının vaktinin girdiği andır.

Sahura kalkmış bir insan niyet etmeyi unuttuysa bile sahura kalkması niyet yerine geçer. Akşam vakti girdikten sonra imsak vaktine kadar yeme, içme ve ailevi münasebette bulunmak serbesttir. 10-11 yaşındaki çocuklara da oruç tutturup orucu sevdirmek gerekir. Bu, çocukların oruç tutmaya alışkanlık kazanmasını sağlar.

Oruç tutmanın hem ruhsal hem de fiziksel birçok faydası vardır:

Oruç tutarken dikkat edilmesi gereken hususlardan biri de dengeli beslenmektir. Sahur ve iftarda aşırı yemek yememek, bol su içmek ve sağlıklı gıdalar tüketmek, orucun sağlıklı bir şekilde tamamlanmasına yardımcı olur.

Özetle, oruç tutmak beden ve ruh sağlığı için pek çok fayda sağlar. Ancak oruç tutarken niyetin doğru yapılması, sahur ve iftar vakitlerine dikkat edilmesi ve sağlıklı beslenmeye özen gösterilmesi önemlidir.