Oruç, İslam dininde çok önemli bir yer tutan ibadet biçimidir. Oruç, sabah namazıyla akşam namazı arasında hiçbir şey yenilmeden ve yine hiçbir şey içilmeden yapılan bir ibadettir. Orucun bozulup bozulmadığıyla ilgili çok ince konular vardır. Bu konulardan biri de kusmanın orucu bozup bozmadığına dair çelişkili durumların ortaya çıkmasıdır. Çelişkili diyoruz çünkü bazı din adamları kusunca orucun bozulduğunu söylerken, bazıları da tam tersine kusmanın orucu bozmadığını söylemektedir. Bir insan oruçlu haldeyken kendi isteği dışında kusarsa oruç bozulmaz; fakat kendi isteği doğrultusunda kusarsa, yani kendini zorlayarak kusarsa oruç bozulmuş olur. Kusmanın Oruç Üzerindeki EtkisiBir insan kendi isteği doğrultusunda nasıl kusar? Örneğin, kusacağını bildiği halde bir mekâna girer veya bir işe kalkışırsa, yani yapacağı o iş ya da gideceği o mekânda kusacağını biliyorsa ve bile bile o işin üstüne giderse, orucu bozulmuş olur. İnsanlar kustuğu zaman "Orucum bozuldu" diyerek arkasından yiyip içmemelidir çünkü bu caiz değildir. Kusmuş olsa bile ağzını temiz suyla çalkalayıp yıkadıktan sonra akşam ezanına kadar hiçbir şey yememelidir. Kusma Miktarının Oruca EtkisiBazı din adamları ise kusunca orucun bozulup bozulmayacağını kusma miktarına bağlamaktadır. Bu din adamları, eğer avuç içini geçmeyecek kadar kusulmuşsa oruç bozulmamaktadır diye düşüncelerini beyan etmektedir. Fakat kişi çok miktarda kusmuşsa, yani avuç içini geçmişse oruç bozulmaktadır diye görüş bildirmektedir. Bazı din adamları avuç içi yerine ağız dolusu kusmanın orucu bozacağını da belirtmektedir. Açıkçası bunun da kesinliği yoktur. Kusmanın orucu bozup bozmadığına dair ortaya çıkan bu çelişkili açıklamaları dikkate alacak olursak, büyük bir çoğunluk kusmanın orucu bozmayacağını söylemektedir. Hadis-i Şerif ve Din Adamlarının GörüşleriKusmanın orucu bozup bozmayacağıile başlayan tartışmalar işi farklı boyutlara da götürmektedir. Oruç bozulur diyen din adamları, daha sonra kaza yapılması gerektiğini de belirtmektedir. İslam dininin yüce peygamberi Hazreti Muhammed'in (SAV) bu konuyla ilgili hadisi şerifi bulunmaktadır. Hadiste şu şekilde buyurmaktadır: "Kim kendiliğinden kusacak olursa üzerine kaza gerekmez. Kim de isteyerek kusarsa orucunu kaza etsin." Kusmanın orucu bozup bozmadığını merak eden Müslümanlar din adamlarının söylediklerinden ziyade peygamber efendimizin hadisine kulak vererek hareket etmektedir. Müslümanlara "Kusunca oruç bozulur mu?" sorusu yöneltilince çoğundan alınan cevap "bozmaz" cevabı olmaktadır. Bu şekilde cevap veren Müslümanlar ayrıca bozuluyorsa bile iftar saatine kadar, yani akşam ezanına kadar hiçbir şey yiyip içmem diyerek de ekliyor. Bu konu hakkında izlenecek en güzel yol da budur. Eğer oruçluyken başınıza böyle bir durum gelecek olursa, kustuktan sonra iftar saatine kadar herhangi bir şey yiyip içmeyin ve orucunuzu devam ettirin. Orucunuzu devam ettirdiniz fakat yine de aklınızda soru işareti kaldıysa, daha sonra orucunuzu kaza edin çünkü İslam dininde şüpheye yer yoktur.Ekstra Bilgiler Oruç tutarken kusmanın orucu bozup bozmadığı konusuyla ilgili bazı önemli noktalar şunlardır:
Bu bilgiler ışığında, oruç tutarken kusma durumu yaşandığında en doğru davranış şekli, iftara kadar oruca devam etmek ve şüphe durumunda orucu kaza etmektir. Bu şekilde hem dini yükümlülüklerinizi yerine getirmiş olursunuz hem de vicdanen rahat olursunuz. |
.jpg "Arefe Günü Oruç Tutmak Fazileti ve Sevabı")
.jpg "Oruç Tutmak Oruçun Fazileti")
Kustuktan sonra orucum bozuldu mu? Bu durumda iftara kadar bir şey yemem mi gerekiyor yoksa hemen orucumu bozmam caiz mi?
Cevap yazSevgili Adin,
Öncelikle, orucun bozulup bozulmadığına dair endişelerinizi anlıyorum. İslam'da bu konuyla ilgili genel bir kural vardır: Eğer istemsizce, yani kendiliğinden kusma gerçekleşmişse, bu durumda oruç bozulmaz. Ancak, kasıtlı olarak kusma durumunda oruç bozulur.
İstem dışı kusma: Eğer istemeden kustuysanız, orucunuz bozulmamış sayılır ve iftara kadar bir şey yemeden orucunuza devam edebilirsiniz.
Kasıtlı kusma: Eğer bilinçli olarak kendinizi kusturduysanız, bu durumda orucunuz bozulmuş olur ve o günü kaza etmeniz gerekir.
Her iki durumda da, orucunuzun bozulup bozulmadığına emin olamıyorsanız, bir din alimine veya güvenilir bir fetva kaynağına danışmanız en doğrusu olacaktır.
Umarım bu bilgi yardımcı olmuştur. Sağlıklı ve huzurlu bir Ramazan geçirmenizi dilerim.
Sevgilerle,